Κοινή ονομασία φολιδωτών θηλαστικών του γένους Manis, μοναδικού αντιπροσώπου της οικογένειας των μανιδών.
Οι π. ζουν στις τροπικές περιοχές της Αφρικής και της Ασίας. Είναι πρωτόγονα θηλαστικά με αρκετά ασυνήθιστα χαρακτηριστικά και η μορφή τους θυμίζει ερπετό.
Παλαιότερα, τους κατέτασσαν στην τάξη νωδά (Pilosa) ή ξέναρθρα, λόγω της ομοιότητάς τους με τους αρμαδίλους. Η άνω επιφάνεια του σώματός τους καλύπτεται από μεγάλες αλληλεπικαλυπτόμενες κεράτινες φολίδες (λέπια) που ξεκινούν από το κεφάλι και φτάνουν μέχρι την ουρά και τα άκρα.
Το σώμα τους έχει μήκος 30-100 εκ. και καταλήγει σε μακριά και πλατιά συλληπτήρια ουρά.
Έχουν μικρό κωνικό κεφάλι με επίμηκες ρύγχος. Το στόμα τους δεν φέρει δόντια αλλά διαθέτει μια μακριά ευλύγιστη γλώσσα, μήκους περίπου 25 εκ., η οποία βρίσκεται μέσα σε μια κοιλότητα του στήθους και παραμένει πάντοτε υγρή και κολλώδης από τις εκκρίσεις εξαιρετικά ανεπτυγμένων σιελογόνων αδένων.
Ο πυλωρός του στομάχου τους είναι μυώδης και φέρει κεράτινες άκανθες που εξυπηρετούν το άλεσμα της τροφής.
Τα άκρα τους είναι κοντά και φέρουν 5 γαμψά ισχυρά νύχια με τα οποία, σκάβοντας στο χώμα, αναζητούν την τροφή τους· η τελευταία συνίσταται από μυρμήγκια και τερμίτες, τα οποία συλλαμβάνουν με την κολλώδη γλώσσα τους.
Οι παγκολίνοι είναι νυκτόβια ζώα και κατά τη διάρκεια της ημέρας παραμένουν κρυμμένοι, συνήθως σε υπόγειες στοές.
Τα περισσότερα είδη είναι προσαρμοσμένα στη διαβίωση στο έδαφος, με εξαίρεση τα είδη Manis tricuspis και Manis tetradactyla, που ζουν κυρίως πάνω στα δέντρα.
Η όραση και ακοή τους δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένες και η ανίχνευση της λείας τους γίνεται χάρη στην οξύτατη όσφρησή τους.
Όταν απειλούνται, κουλουριάζονται και παίρνουν τη μορφή μπάλας, προστατεύοντας τα μαλακά μέρη του σώματός τους· η αναδίπλωση αυτή τους επιτρέπει επίσης να κυλάνε σε πλαγιές με κλίση.
Ορισμένες φορές οι π. αμύνονται ανορθώνοντας τα κοφτερά λέπια τους· διαθέτουν επίσης καλά ανεπτυγμένους πρωκτικούς αδένες οι οποίοι παράγουν πολύ δύσοσμες εκκρίσεις που απωθούν τους θηρευτές.
Είναι κατά κανόνα μοναχικά ζώα, εκτός από την αναπαραγωγική περίοδο.
Σε κάθε τοκετό το θηλυκό γεννά συνήθως ένα μικρό, με λέπια αρχικά όχι πολύ σκληρά, το οποίο κουβαλά και φροντίζει για αρκετούς μήνες.
Υπάρχουν 7 είδη π., τα τρία από τα οποία ζουν στην Ασία και τα τέσσερα στην Αφρική.
Τα ασιατικά είδη είναι τα Manis pentadactyla (κοινώς, κινέζικος π.), Manis javanicus (μαλαϊκός παγκολίνος) και Manis crassicaudata (ινδικός παγκολίνος), ενώ τα αφρικανικά τα Manis gigantea (γιγάντιος παγκολίνος), Manis tricuspis (δενδρόβιος παγκολίνος), Manis temminckii, που θεωρείται απειλούμενο προς εξαφάνιση, και Manis tetradactyla (μακρόουρος παγκολίνος).
Το είδος Manis gigantea, της τροπικής Αφρικής, είναι ο μεγαλύτερος αντιπρόσωπος του γένους, το μήκος του οποίου είναι δυνατό να ξεπεράσει το 1,70 μ. μαζί με την ουρά.
Το πιο διαδεδομένο ασιατικό είδος είναι το Manis pentadactyla, συνολικού μήκους περίπου 80 εκ., το οποίο σκάβει υπόγειες στοές.
Νωδά, Βραδυποδόμορφα (Pilosa)