Θηλαστικό της οικογένειας των ασπαλακιδών, της τάξης των εντομοφάγων. Έχει μήκος 11-15 εκ. χωρίς την ουρά. Το κεφάλι του δεν είναι μεγάλο, στερείται σχεδόν λαιμού, και το ρύγχος του είναι μυτερό. Έχει 44 δόντια δυνατά και αιχμηρά. Τα μάτια του είναι πολύ μικρά και αναπτύσσονται μόνο στα ακμαία άτομα.
Διακρίνουν μόνο τη διαφορά μεταξύ φωτός και σκοταδιού και, ακαθόριστα, τα κοντινότερα αντικείμενα.
Τα ωτιαία ανοίγματα δεν έχουν πτερύγια και μπορούν να κλείνονται με μια πτυχή του δέρματος. Η ακοή και η όσφρηση είναι πολύ ανεπτυγμένες.
Τα δυο ζευγάρια των άκρων διαφέρουν αισθητά μεταξύ τους: από τα εμπρόσθια εξέχουν από το δέρμα του κορμού μόνο τα χέρια, τα δάχτυλα των οποίων είναι μακριά και προικισμένα με ισχυρά νύχια, κατάλληλα να σκάβουν το έδαφος.
Τα οπίσθια άκρα δεν παρουσιάζουν αξιοσημείωτη ιδιοτυπία.
Τον Απρίλιο, ύστερα από κύηση περίπου 5 εβδομάδων, γεννά 3-7 μικρά, ανίκανα να κινηθούν, χωρίς τρίχωμα, που μεγαλώνουν όμως αρκετά γρήγορα.
Ο τυφλοπόντικας απαντάται συχνά σε μαλακά και υγρά εδάφη μεγάλου μέρους της Ευρασίας, σε υψόμετρα όχι μεγαλύτερα των 2.000 μ.
Για να προμηθευτεί την τροφή του, που αποτελείται προπάντων από σκουλήκια και έντομα, σκάβει στοές σε βάθος περίπου 50 εκ.
Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, προπαρασκευάζει στο κέντρο του δαιδάλου των στοών μια κοιλότητα πιο μεγάλη, την οποία καλύπτει με χόρτα και φύλλα.
Είναι ικανότατος κολυμβητής και, σε περίπτωση κινδύνου, κινείται στο έδαφος ταχύτατα.
Εκτός από το δέρμα του, ο τυφλοπόντικας είναι χρήσιμος στον άνθρωπο για τις μεγάλες ποσότητες σκουληκιών και προνυμφών που καταστρέφει.
Με τα συνεχή σκαψίματά του, εξάλλου, μετακινεί το έδαφος, αερίζοντάς το, γεγονός ωφέλιμο για τη γεωργία.
Υπάρχουν και συγγενικά είδη, που ζουν στην Ασία.